Мазмұны Мазмұны Тұтас педагогикалық үрдістің пәні және мұғалім қызметінің нысанасы ретінде. ТПҮ заңдылықтары және принциптері Тәрбие мақсаты әлеуметтік қамтамасыз етілуі Дүниетаным көзқарасы жеке тұлғаны қалыптастыру тірегі Тәрбиенің мазмұны міндетті, мақсаты ТПҮ-тегі тәрбие әдістері, түрі, құралдары Педагогикалық үрдістегі балалар ұжымының мұғалімдердің өзара байланысы мен өзара іс-әрекеті Сынып тәрбие жүйесін құру сынып жетекшісі іс-әрекетінің шығармашылық нәтижесі ретінде Отбасы тәрбиесінің негізі
Педагогика пәні және мұғалім іс-әрекетінің объектісі, бұл ұғымдардың дамуы, мектеп практикасында, оқу құралдарында, бағдарламаларда проблемалар көрсетілген Педагогика пәні және мұғалім іс-әрекетінің объектісі, бұл ұғымдардың дамуы, мектеп практикасында, оқу құралдарында, бағдарламаларда проблемалар көрсетілген Педагогикалық үрдістің мәні, оның коспоненттерінің құрылымы Негізгі ұғымдар: “Педагогикалық үрдіс”, “Педагогтар-оқушылар” “Субъект-объект қатынастар” “субъект-субъектік қатынастар”
ТПҮ білімділік, тәрбиелік және дамытушылық қызметінің өзара бірлігі мен өзара байланысы. ТПҮ оқу және оқудан тыс болады. ТПҮ білімділік, тәрбиелік және дамытушылық қызметінің өзара бірлігі мен өзара байланысы. ТПҮ оқу және оқудан тыс болады. Педагогикалық үрдістің қозғаушы күштері. Педагогикалық үрдістің тәрбиелік мәні. Оқу-тәрбие үрдісінің құралы. Педагогикалық үрдісті болжау және жағдайына диагностика жасау мәселелері
Тәрбие - мақсатқа бағытталған тұлға бойында көзқарастар мен сенімдер, қасиеттер мен құндылықтар, мінез-құлық нормаларын қалыптастыру процесі. Тәрбие - мақсатқа бағытталған тұлға бойында көзқарастар мен сенімдер, қасиеттер мен құндылықтар, мінез-құлық нормаларын қалыптастыру процесі. Тәрбие - мақсатты, арнайы ұйымдастырылған жан-жақты үйлесімді дамыған тұлғаны қалыптастыру процесі.
М.А.Данилов М.А.Данилов Н.Д. Хмель Г. И. Щукина Б.Т. Лихачев А.С. Макаренко Н.К. Крупская Г. С. Костюк В. А.Сухомлинский Н.А. Завалко
Тәрбие процесі-жеке адам мен балалар ұжымын әлеуметтік тұрғыдан қалыптастыруда, оларды, өмірге дайындап, қоғамда өз орнын таба білуге үйретіп, әрбір әрекетімен, қызметімен қоғамға пайда келтіруде, өз жеке басына қанағаттанған сезіммен қарауға тәрбиелеу. Тәрбие процесі-жеке адам мен балалар ұжымын әлеуметтік тұрғыдан қалыптастыруда, оларды, өмірге дайындап, қоғамда өз орнын таба білуге үйретіп, әрбір әрекетімен, қызметімен қоғамға пайда келтіруде, өз жеке басына қанағаттанған сезіммен қарауға тәрбиелеу. Тәрбие процесінің құрылысы өз ерекшеліктеріне байланысты алдына айқын мақсаттар қойып, тәрбие мазмұның соған негіздеп, оларды іс-жүзіне асыруда тәрбиенің формалары мен әдіс-тәсілдерін, объективтік мүмкіндіктерін сонымен қатар ең соңында жеткен жетістіктерідің қорытындысын белгілейді. Тәрбие процйесінің екі жақтылық функциясының мәні –педагогтің белгілі мақсат пен жасаған педагогикалық ықпалы, табиғи түрде, оқушының өмірі мен іс-әрекеттерінің үйлесуі қажет.
Тәрбие процесі-жеке тұғаны қалыптастыруды мақсатқа бағытталған үрдіс. Тәрбие процесі-жеке тұғаны қалыптастыруды мақсатқа бағытталған үрдіс. Тәрбие процесі-тәрбиеші мен тәрбиеленушінің тиімді өзара іс-әрекеті (ынтықмастығы). Тәрбие процесінің көп факторларлығы объективтік және субъективті. Тәрбие процесінің ұзақтылығы тікелей емес тәрбие ықпалы кезеңінен нәтижеден алыстау мен сипатталады.
Тәрбие - мақсатқа бағытталған тұлға бойында көзқарастар мен сенімдер, қасиеттер мен құндылықтар, мінез-құлық нормаларын қалыптастыру процесі. Тәрбие - мақсатқа бағытталған тұлға бойында көзқарастар мен сенімдер, қасиеттер мен құндылықтар, мінез-құлық нормаларын қалыптастыру процесі. Тәрбие - мақсатты, арнайы ұйымдастырылған жан-жақты үйлесімді дамыған тұлғаны қалыптастыру процесі. Тәрбие - мақсатты түрде, адамзаттың өмір сүру барысында жинақтаған әлеуметтік тәжірибесін, ұрпақтан ұрпаққа алмастыру процесі. Тәрбие - тұлғаны қалыптастыруға бағытталған қоғамдық институттардың (отбасы, балабақша, мектеп, қоғамдық бірлестік) балаға әсер ету процесі.
Тәрбие мақсатын анықтауға әсер ететін қажеттіліктер мен факторлар. Тәрбие мақсатын анықтауға әсер ететін қажеттіліктер мен факторлар.
Бүгінгі таңдағы педагогикалық еңбектерде тәрбиенің ортақ мақсаты жан-жақты үйлесімді дамыған тұлғаны тәрбиелеу деп айқындалып отыр. Бүгінгі таңдағы педагогикалық еңбектерде тәрбиенің ортақ мақсаты жан-жақты үйлесімді дамыған тұлғаны тәрбиелеу деп айқындалып отыр.
Қазақстан Республикасының білім беру мекемелеріндегі тәрбиенің кешенді бағдарламасында (2001) тәрбиенің жалпы мақсаты – полимәдениетті тұлғаны қалыптастыру деп анықталған. Қазақстан Республикасының білім беру мекемелеріндегі тәрбиенің кешенді бағдарламасында (2001) тәрбиенің жалпы мақсаты – полимәдениетті тұлғаны қалыптастыру деп анықталған.
1. Жеке тұлға туралы түсінік. 1. Жеке тұлға туралы түсінік. 2. Жеке тұлға дамуы туралы теориялар 3. Жеке тұлға дамуына әсер ететін факторлар. 4. Жеке тұлға дамуындағы іс-әрекет пен. қарым-қатынастың алатын орны.
Индивид - биологиялық тіршілік иесі, барлық адамдар тумысынан индивид болып табылады. Индивид - биологиялық тіршілік иесі, барлық адамдар тумысынан индивид болып табылады. Тұлға - өзіне биологиялық және әлеуметтік қасиеттер мен сапаларды меңгерген адам. Даралық - бір адамды басқа адамнан ерекше көрсетіп тұратын интеллектуалдық, еріктік, моральдық, әлеуметтік және тағы басқа қасиеттерінің жиынтығы.
Тұлғаның қалыптасуы – барлық факторлардың (экологиялық, экономикалық, әлеуметтік, биологиялық және т.б.) әсерінен индивидтің тұлғаға айналу процесі. Тұлғаның қалыптасуы – барлық факторлардың (экологиялық, экономикалық, әлеуметтік, биологиялық және т.б.) әсерінен индивидтің тұлғаға айналу процесі. Тұлғаның дамуы - адамның ағзасындағы сандық және сапалық өлшемдердің өзгеру процесі. Тұлғаның тәрбиеленуі -тұлғаның аға ұрпақтың әлеуметтік тәжірибелерін меңгеру процесі.
Тәрбие әдістері, тәсілдері, құралдары туралы түсінік Тәрбие әдістері, тәсілдері, құралдары туралы түсінік Тәрбие әдістерін таңдап алу шарттары Тәрбие әдістерінің жіктелуі Тәрбие әдістеріне сипаттама
Ақыл-ой мәдениеті Ақыл-ой мәдениеті Адамшершілік тәрбиесінің негіздері Еңбек тәрбиесінің негізі Экономикалық тәрбие Құқық және саяси тәрбие Экологиялық тәрбие негіздері Эстетикалық тәрбие Дене тәрбиесі
Тәрбие мақсаттары мен міндеттері Тәрбие мақсаттары мен міндеттері Тәрбиеленушілердің жас және дара, тұлғалық ерекшеліктері Ұжымның қалыптасу деңгейі Тәрбиелік жағдайлар Тәрбие құралдары Тәрбиешінің тәжірибе деңгейі Тәрбие уақыты Күтілетін қорытындылар
Тұлғаның ақыл-ойын қалыптастыру әдістері Тұлғаның ақыл-ойын қалыптастыру әдістері Іс-әрекетті ұйымдастыру және қоғамдық, құқықтық тәжірибе қалыптастыру әдістері Іс-әрекетке және мінез-құлыққа ынталандыру әдістері
Ұжым туралы түсінік Ұжым туралы түсінік Ұжым - тәрбие құралы Ұжымның даму кезеңдері
Ұжым туралы түсінік Ұжым туралы түсінік Ұжым – бұл көзделген мақсатқа жетудегі ұйымшылдық пен мақсаттылық, іс-әрекетімен сипатталатын адамдар тобы.
Ұжым - бір мақсатқа бағытталған мекемелерде жұмыс істейтін адамдардың немесе білім беру орындарында оқитын студенттердің, оқушылардың және т.б. тобы. Ұжым - бір мақсатқа бағытталған мекемелерде жұмыс істейтін адамдардың немесе білім беру орындарында оқитын студенттердің, оқушылардың және т.б. тобы. Әр бір ұжым – бұл топ, бірақ әрбір топ ұжым бола алмайды.
Ұжым контактылы және негізгі болып екіге бөлінеді. Контактылы ұжым - бұл ұжым белгілері бар бастаушы топ. Негізгі ұжым – бұл контактылы ұжымдардың бірлестігі.
Мысалы, контактылы ұжым - бұл студенттер тобы, негізгі ұжым - факультет т.б.
Кәсіпшіл ұжымдар (өндіріс, шығармашылық, әскери, оқу орындары) Кәсіпшіл ұжымдар (өндіріс, шығармашылық, әскери, оқу орындары) Қоғамдық ұйымдар (партиялар, бірлестіктер, кәсіподақтар) Ерікті қоғамдар, өз әрекетімен ерекшеленетін ұжымдар ( көркемөнерпаздар, коллекционерлер)
Тұлға жан-жақты даму мүмкіншілігін ұжымнан алатын болғандықтан ұжымда тұлғаның бас бостандығы болуы басты шарт болып табылады.
Балалар ұжымын ұйымдастыру қажеттігі қоғамның өзі біртұтас ұжым ретінде өмір сүретіндігінен туындайды. Оқушылар ұжымы баланың өмірін, оқуын, еңбегін, күш-қуат мәдениетін, ойын ұйымдастырудың ең тиімді құралы.
Ұжым проблемасын аса зор көңіл аударып зерттеген педагогика ғылымының қайраткерлері және халық ағарту орггандарының озат өкілдері: Ұжым проблемасын аса зор көңіл аударып зерттеген педагогика ғылымының қайраткерлері және халық ағарту орггандарының озат өкілдері: А.В.Луначарский, Н.К.Крупская, А.С.Макаренко, П.П.Блонский, С.Т.Шацкий, В.А.Сухомилинский
А.В. Лунчарский: “Жаңа адамды қалыптастырудың негізгі жағдайы ұжым болады”- деп көрсетті. А.В. Лунчарский: “Жаңа адамды қалыптастырудың негізгі жағдайы ұжым болады”- деп көрсетті. Н.К.Крупская: “Тұлғаның дамуы мен қалыптасу ортасы ұжым” - деп атап айтқан. В.А.Сухомилинский: “Әрбір бала тәрбиесі ұжымда негізгі тәрбие құралы болады. Балалар мен тәрбиешілер арасындағы рухани қарым-қатынас ұжымдық қатынастың даму процесі” – деп көрсеткен.
А.С.Макаренко ұжымда жеке адам тәрбиесінің қоғамдық бағыттылығын ерекше атап,ұжымның төмендегідей кейбір белгілерін көрсетті: А.С.Макаренко ұжымда жеке адам тәрбиесінің қоғамдық бағыттылығын ерекше атап,ұжымның төмендегідей кейбір белгілерін көрсетті: Ұжым тәрбиенің мақсаты және объектісі, жеке адам ұжымнан тыс дамымайды. Ұжым адамдарды жалпы мақсатқа, еңбекке және еңбекті ұйымдастыруға біріктіреді. Ұжым барлық ұжымдармен табиғи байланысты қоғамның бөлігі. Ұжымның өзін-өзі басқару органдары және өкілдері, ұйымдастырушылары болады.
Біздің елімізде қазірі қоғамның маңызды ұясы - мектеп ұжымы баланы дамытуда және қалыптастыруда үлкен роль атқарады. Біздің елімізде қазірі қоғамның маңызды ұясы - мектеп ұжымы баланы дамытуда және қалыптастыруда үлкен роль атқарады. Мектептегі оқушылар ұжымы - бұл іс-әрекетімен (оқу,еңбек т.б) бірігіп топтасқан балалардың мақсатқа бағытталған тұрақты бірлестігі.
Оқушылар ұжымы балаларды Оқушылар ұжымы балаларды ұжымшылдыққа тәрбиелеудің маңызды құралы. Ұжымшылдық адам мүддесінің ұжым және қоғам мүдесімен мызғымас байланыстығын көрсетеді. Адам ұжымда өз күшінің, өз қабілетінің керек екендігін түсінеді.
Сондықтан оларды үнемі дамтытып, жетілдіріп отыру педагогикалық ұжымның оқыту және тәрбие жұмысын шығармашылықпен ұйымдастыруына байланысты. Қорыта айтқанда ұжым - тәрбиенің маңызды құралы.
Ұжымның даму кезеңдері Ұжымның даму кезеңдері Оқушылар ұжымы үш кезеңнен өтеді. Ұжымның даму кезеңдерін айқындаған А.С.Макаренко балалар ұжымы дамуының мақсатына, іс-әрекетінің мазмұнына,тәртібіне,балалардың ара-қатынасы тәуелділігіне байланысты ажыратады.
Бірінші кезең – оқушылар ұжымы жеткіліксіз ұйымдастырылған топ. Бірінші кезең – оқушылар ұжымы жеткіліксіз ұйымдастырылған топ. Мұғалім бұл кезеңде сынып өмірін ұйымдастыру үшін жұмысты талап қоюдан бастайды. Талап қою балаларды мінез-құлық нормасына үйрету, әлеуметтік тәжірибеге тарту. Бұл кезеңде ұжым іс-әрекетінде белсенді, ынталы оқушыларға сүйену керек. Бұл кезеңдегі мұғалімнің негізгі қызметі – оқушылардың ұжымдық іс-әрекетін ұйымдастыру, оларды әртүрлі іс- әрекеттерге қатыстыру, ұжымды балаға ықпал жасайтын құралға айналдыру.
Екінші кезеңде – ұжым өзін-өзі Екінші кезеңде – ұжым өзін-өзі басқаруға көшеді. Бұл кезеңде белсенді топпен жұмыс істеудің маңызы зор. Мұғалімнің қызметі - коммуникативті, яғни балалармен байланыс жасау, ұжымның өмірі үшін оқушылардың ынтасын қуаттау, жалпы міндеттерді орындауға барлық оқушылардың күш-қуатын нығайту. Ұжымның осы даму кезеңінде параллельді ықпал жасау принципті қолданылады, яғни тұлғаға талап қою ұжым арқылы жүзеге асырылады.
Үшінші кезеңде – қоғамдық Үшінші кезеңде – қоғамдық өмірдегі деректерді, құбылыстарды бағалауда ұжымдық пікір пайдаланылады. Бұл ұжымның өрлеу кезеңі. Ұжым қоғамдық пікірмен сипатталады. Қоғамдық пікір - бұл ұжым мүшелерінің талаптарды, пікірлерді бағалаудағы бірлігі. Ұжымдық талқылау, бағалау, әрекеттілік – қоғамдық пікірдің негізгі ерекшеліктері.
Жақын перспектива - бұл күнделікті өмірде пайда болып Жақын перспектива - бұл күнделікті өмірде пайда болып жеке адамды әр-түрлі іс- әрекетке ынталандыру, қызықтыру. Мысалы, жарыс,саяхат, цирк, мұражай. Орта перспектива- бұл перспективаға балалар лагеріне бару, жыл сайын өткізілген ән, сурет сайыстарына қатысу. Қашық перспектива - бұл ұжымның немесе жеке адамның бір істі ұзақ мерзімде орындауға талптану мақсаты. Мысалы, келешек мамандықты таңдау, білім алу, мектеп бітіріп жұмыс істеуге тілек білдіру және т.б.
Сынып жетекшісі, оның міндеттері мен қызметі Сынып жетекшісі, оның міндеттері мен қызметі Сынып жетекшісі жұмысын диагностикалау Сынып жетекшісі жұмысын жоспарлау Тәрбие жұмысын жоспарлау Сынып жетекшісінің ата-аналармен өзара іс-әрекетінің ерекшеліктері Білім берудегі сынып жетекшісінің орны Тәрбие жұмысын талдау
Оқушыларды тәрбиелеу. Басты міндетті шешу үшін, ол оқушыларды зерттеп, оларды жақсы білу керек. Оқушыларды тәрбиелеу. Басты міндетті шешу үшін, ол оқушыларды зерттеп, оларды жақсы білу керек. К.Д. Ушинский “Адам-тәрбие нысанасы” деген еңбегінде былай деп жазған: “Егер педагогика адамды жан-жақты етіп тәрбиелеігісі келсе, онда педагогика ең алдымен сол адамды барлық жағынан білуі керек”. Оқушыларды жан-жақты етіп тәрбиелеу үшін класс жетекшісі оларды зерттеп білуі қажет. Балаларды зерттеп білу класс жетекшісінің өз жұмысын ойдағыдай атқарудың басты шарты.
Сынып жетекшісі қызметінің мазмұны оқушылардың белгілі топтарында педагогикалық үрдіске жетекшілік ету функциясымен анықталады. Сынып жетекшісі қызметінің мазмұны оқушылардың белгілі топтарында педагогикалық үрдіске жетекшілік ету функциясымен анықталады. Сынып жетекшісі оқушылардың әртүрлі іс-әрекетін ұйымдастырады: танымдық, еңбек, эстетикалық, сонымен бірге оқушылардың еркін қарым-қатынасы оқушылардың дем алу бөлігі болып табылады. Сынып жетекшісінің қызметінде бақылау және түзету қызметін жүйелі және сауатты жүзеге асыру тәрбиелік, ұйымдастырушылық және дамытушылық мәні зор, тәрбиелік үрдістің тиімділігін арттырады.
Мектепте оқу жылының басында негізгі пәндер бойынша әр баланың білім деңгейі анықталады. Мектепте оқу жылының басында негізгі пәндер бойынша әр баланың білім деңгейі анықталады. Сынып жетекшісі ата-ана, оқушы, пән мұғалімдерін байланыстырушы ғана емес, қарым-қатынастарын басқарушы, бақылаушы, кеңесші.
Тәрбие сабағын өткізу Тәрбие сабағын өткізу Тәрбие шарасына мінездеме беру Тәрбие жұмысының мазмұның ашу Тәрбие әдістерін таңдау Оқушылар ұжымының тәрбиелік деңгейі Тәрбие істерінің нәтижесі Қорытынды Ұсыныс