Тема. Һулыш алыу “Балыҡҡа – һыу, ҡошҡа - һауа, йәнлеккә урман, дала, тау кәрәк”.
Уйлағыҙ! Ни өсөн һулыш алыу- бөтә тере организмдарҙың мөһим билдәһе. Уның роле ниндәй?
Һулыш алғанда газ алмашыныу атҡарыла: организмға кислород инә, ә углекислый газ организмдан сығарыла. 1. Кислород ҡатмарлы органик матдәләрҙең химик тарҡалыу процестарында ҡатнаша. 2. Энергия бүленеп сыға.
Һулыш алыу типтары
1. Күҙәнәк ысулы Һыуҙа эрегән кислородты тәндәренең бөтә өҫкө йөҙө менән һеңдерә.
2. Айғолаҡтар ҡатлы-ҡатлы махсус тире үҫетеләре эске тышҡы
Айғолаҡтың төҙөлөшө
3. Трахеялар
4. Үпкәләр
Үпкәнең төҙөлөшө
5. Тире аша
в 1771 год Джозеф Пристли
6.Ауыҙса (устьица)
Фикус
Алоэ Герань
Йомғаҡлау 1. Бөтә тере организмдар ҙа һулыш ала. 2. Япраҡтарҙа газ алмашыныу һабаҡ ауыҙсалары аша бара. 3. Бер күҙәнәкле организмдар тәндәренең бөтә өҫкө йөҙө менән һулыш ала. 4. Ауыҙсалар- ямғыр селәүсененең һулыш ағзалары. 5. Трахеялар менән һулыш алыу бөжәктәргә хас. 6. Ылымыҡтар һабаҡ ауыҙсалары аша һулыш ала. 7. Балыҡтар айғолаҡтар аша һулыш ала. 8. Үпкәләр һөтимәр хайуандарҙа ғына бар. 9. Үҫемлектәрҙең һулыш алыу ағзалары- япраҡ һәм һабаҡ ауыҙсалары ул. 10. Кеше үпкәләр һәм тире менән һулыш ала.
Баһалау 0-1 хата - оценка “5” 2-3 хата - оценка “4 ” 4-5 хата - оценка “3” 6-10 хата - оценка “2” Яуаптар 1+,2-,3+,4-,5+,6-,7+,8-,9+,10+.
Өйгә эш 68-73-се биттәрҙе уҡырға, һөйләргә Хайуандарҙың һулыш алыу типтары төрҙәренә Һүрәт эшләргә
Ихтибарығыҙ өсөн ҙур рәхмәт!