1-ші дәріс 1-ші дәріс Тақырыбы: Биологиялық мембраналар. Құрылымы, қасиеттері
Барлық жасушалық мембраналар негізінен липидтерден, белоктардан және көмірсутектен тұрады. Барлық жасушалық мембраналар негізінен липидтерден, белоктардан және көмірсутектен тұрады. Мембрананың құрылымының негізі - липидті бимолекулалық қабат. Оның құрылуы мембраналық липидтердің сумен әсерлесу ерекшеліктеріне негізделген
Жасушаны сыртқы қоршаған ортадан шектейді және сыртқы ортаның кері әсерінен қорғайды Жасушаны сыртқы қоршаған ортадан шектейді және сыртқы ортаның кері әсерінен қорғайды Жасуша мен оны қоршаған ортаның арасындағы зат алмасуды басқарады Электрлік потенциалдардың пайда болуына ықпал етеді Митохондриядағы АТФ энергиясын синтездеуге қатынасады
Плазмолемма (жасушаның сыртқы қабаты) Плазмолемма (жасушаның сыртқы қабаты) Жасушаішілік мембраналар Базальды мембрана
Базальды мембрана гликолипидтер мен ақуыздардан тұрады және қанның құрамындағы қоректік заттардың ұлпаға, жасушаға енуін қамтамасыз етеді. Базальды мембрана гликолипидтер мен ақуыздардан тұрады және қанның құрамындағы қоректік заттардың ұлпаға, жасушаға енуін қамтамасыз етеді.
Құрамы: Құрамы: Полярлы (гидрофильді) - (басы және денесі); Полярлы емес (гидрофобты) - (құйрықшалары)
Көмірсулар байланысы мен ақуыздардан тұрады. Көмірсулар байланысы мен ақуыздардан тұрады. Жасушалық бетте өмір сүруін қамтамасыз етеді.
1931 жылы Н.Девсон және Р.Даниелли сэндвич (бутерброд) моделін ұсынды.
Мембраналар өте көп санды әр түрлі ақуыздардан (белоктардан) тұрады Мембраналар өте көп санды әр түрлі ақуыздардан (белоктардан) тұрады Кейбір белоктар мембрананың бетіне орналасады – перифериялық белоктар, ал басқалары липидтік қабатқа жартылай батып немесе түгелдей сіңіп орналасады – интегралдық белоктар.